eVWrzesień w pełni. Miesiąc, który przypomina niejednej osobie o istnieniu ołówków i długopisów. W marketach wciąż pachną świeże zeszyty, notesy i kalendarzyki. Sieciówki papiernicze uczą klientów nowych definicji słowa „promocja”. Ale nie o tym dzisiaj.
Ostatnio pewna firma zorganizowała konkurs rysunkowy, który szczególnie mnie zainteresował. Nagrodą główną miał być lot nad Gdańskiem, więc od razu zaczęłam zastanawiać się nad interpretacją tematu. Następnie zajrzałam do regulaminu i sfrustrowana zamknęłam kartę w przeglądarce. Znowu kurde to samo. Jak zwykle, warunkiem uczestnictwa był odpowiednio mały wiek. Rysunek okazuje się być dziedziną społecznie przeznaczoną tylko i wyłącznie dla dzieciaków z podstawówki. Człowiek starzejąc się, zaczyna interesować się tym, jak być najbardziej nudnym i szarym, a wszystko co mu sprawia radość jest zbyt dziecinne i niegodne, aby mógł to kontynuować.
Niestety, taki pogląd jest częsty, prawie powszechny. Mnóstwo osób traktuje same artykuły papiernicze z pobłażaniem. „Dorośli ludzie nie piszą ręcznie tylko na komputerze” – słyszę słowa tak śmieszne w świecie, gdzie dzieciaki już na chrzest dostają laptopy i tablety. „Otrzymałam w prezencie zestaw cienkopisów, jaka szkoda, że nie mam dzieci w odpowiednim wieku” – słyszę po raz nie wiem który.
„Znajdź sobie coś poważniejszego do roboty”.
Rozumiem – rysować może prawie każdy. Gorzej lub lepiej, ale samą czynność mazania ołówkiem po kartce wykona ten, kto jest w stanie utrzymać w dłoni narzędzie. Nie wymaga to zaawansowanej wiedzy, wielu lat nauki, forsy włożonej w kieszeń korepetytora. Po prosu siadasz, myślisz o czymś i nanosisz na kartkę kolejne linie lub plamy. Proste rysowanie wymaga mniej myślenia niż machanie łopatą. Kiedy jednak na kartce zaczynają pojawiać się bardziej skomplikowane kształty, niektórym trudno uwierzyć, że coś takiego może wymagać więcej wysiłku lub doświadczenia. Przez to, dopóki nie zostaniesz słynnym artystą, będziesz uznawany przez poważnych ludzi za „to dziecko, co marze sobie po kartce”. Rysujący dorośli (nie artyści, a hobbyści) w oczach takich osób po prostu nie istnieją.
Ostatnio coraz częściej spotykam się z konkursami, gdzie poszczególne kategorie wiekowe mają zupełnie różne zadania. Najczęściej jest to podział: do 12 lat rysunek, od 12 lat fotografia. Dlaczego?!
A może to kwestia nieudolności lub niepewności jury przy ocenie nadesłanych dzieł? Prace dzieciaków z podstawówki łatwo poukładać według jakości. Jeśli da się rozpoznać elementy, występuje ciekawa kompozycja i cała kartka jest zamalowana (maluch poświęcił sporo czasu), to już można się spodziewać wysokiego miejsca na podium. Poziom też jest bardzo zróżnicowany i na start można odrzucić połowę prac, które wyglądają jak nabazgrane w pięć minut na kolanie. Jak natomiast oceniać dzieła starszych? Co zasługuje bardziej na nagrodę: abstrakcja, która ładnie wyglądałaby na ścianie w pokoju dziennym czy może martwa natura, z dopracowaniem każdego listka, każdej ryski? Czy wyżej powinien się znaleźć rysunek „na szybko, ale z pomysłem”, czy naprawdę piękny, ale zakomponowany zbyt szablonowo? Pierwsze miejsce za wywołanie refleksji czy wrażeń estetycznych?
Tylko, czy na pewno problem tkwi w odbiorze i ocenie dzieł? Wydaje mi się, że nie o tym myślą panie ustawiające w sklepie bloki rysunkowe na tym samym regale co zabawki. Raczej nie z tego wynika występowanie zdjęcia dziecka z pomazanymi rączkami na stronie poświęconej artykułom papierniczym w gazetce z marketu.
Wyrażanie emocji – to takie dziecinne. Posiadanie pasji i zainteresowań – to takie niedojrzałe.
Chociaż w sumie to czego ja wymagam od społeczeństwa, dla którego priorytetem jest wpływanie na życie innych. Dlaczego miałabym spodziewać się braku krytyki wobec tego, czego jedynym celem jest sprawianie przyjemności?
